صادرات غیرنفتی چه اهمیتی در ایران دارد؟

از آنجایی که روند ارزی اقتصاد ایران بیشتر به نفت و فرآورده های نفتی وابسته است، تعیین قیمت آنها در بازارهای بین المللی که همواره در معرض نوسانات و تغییرات ناگهانی است، می باشد. صادرات مواد معدنی و نفتی در قالب مواد اولیه و عمدتاً مواد خام با در نظر گرفتن ویژگی های این محصولات، تجدید ناپذیر بودن این منابع و وابستگی بیش از حد به این منابع برای تولید ارز برای واردات کشور، نیز مهم است. بنابراین باید نگران کننده بوده باشد زیرا او به دنبال صادرات محصولات دیگری بود. زیرا تجربه بسیاری از کشورهای جهان که امروزه توانسته اند آنها را به عنوان کشورهای توسعه یافته قلمداد کنند و محصولات این کشورها در بازارهای جهانی ارزشی چندین برابر بیشتر از فروش نفت و مشتقات آن دارد، قابل مشاهده است. بنابراین لزوم بررسی عوامل موثر بر صادرات غیرنفتی بیشتر آشکار می شود.
امروزه نقش صادرات برای یک کشور مهمتر از ارزآوری است و این نقش در اشتغال، تولید و رشد اقتصادی متجلی است. از طرفی برای صادرات باید تولید از مصرف داخلی بیشتر باشد. در کشورهای کمتر توسعه یافته که احساس می کنیم سرمایه گذاری کم است، روند سرمایه گذاری کند است. بنابراین ضرورت سرمایه گذاری دولت در بخش های زیربنایی اقتصاد کشور به منزله جذب سایر سرمایه گذاری ها از جمله سرمایه گذاری مستقیم خارجی تلقی می شود. این امر باعث فراهم شدن زمینه برای تولید یا تولید بیشتر می شود که پس از آن تولید بیشتر منجر به صادرات بیشتر می شود.

الزامات یک صادرات خوب

انجام یک صادرات خوب نیازمند برنامه منظم و منظم است تا بتوانیم در بازار حضور موفقی داشته باشیم. برنامه های سیاستی مرتبط با توسعه اقتصادی و تجارت باید توسط مسئولان ذیربط ارائه شود تا کارآفرین بتواند به راحتی در کشورهای هدف صادراتی موفق شود.

زیرساخت های صادرات غیرنفتی

1. یکی از زیرساخت هایی که در صادرات به آن توجه می شود، سیستم های بانکی است، زیرا می دانیم در چند سال گذشته مشکل انتقال پول داشتم و این در امر صادرات بسیار مهم است.
2. در مورد بیمه صادرات است که پول ضمانت باید بیشتر پرداخت شود. به عبارت دیگر زمانی که قصد داریم کالا را به هر یک از کشورهای هدف صادراتی صادر کنیم. اما اطلاعات کافی در مورد خریدار نداریم و خریدار قصد خرید بلندمدت را دارد بنابراین می توان به وجه امانی مراجعه کرد. بیایید جزئیات حزب را بدهیم، برای تجربه این موضوع هزینه کنیم و آن را تأیید کنیم. در صورت مثبت بودن اعتبار صندوق ضمانت کالا را ارسال می کنیم و در نهایت اسناد حمل را با صندوق ضمانت معامله می کنیم.
3. (تخفیف) – آیا واقعاً می خواهیم صادرکننده باشیم؟ طبیعتاً نمی خواهیم بیگانه باشیم و همه اعضای هیئت مدیره شرکت باید با تمام توان و صمیمانه در امر صادرات همکاری کنند. سفارتخانه ها و مشاوران تجاری می توانند بازوهای بسیار قدرتمندی برای توسعه صادرات در هر کشوری باشند.

 بازاريابي در صادرات غیرنفتی

بدون شک هیچ منبعی موفق نمی شود مگر اینکه بازاریابی و زمینه خوبی داشته باشد. همچنین اگر کالا یا خدمات ما مزیت رقابتی در کشور هدف برای صادرات نداشته باشد، طبیعتا رقبای ما اجازه ورود به بازار را نمی دهند. نکته دیگر جدای از توان مالی و همدلی اعضای هیات مدیره، بحث نیروهای متخصص در رابطه با تجارت خارجی نیز به عنوان بحث بازاریابی صادرات مطرح شد. یکی از موارد بسیار موثر در بازاریابی کالاهای صادراتی، حضور در نمایشگاه های بین المللی کالاهای مورد نظر در کشورهای هدف صادراتی است. کیفیت محصول و رقابت پذیری قیمت می تواند یکی از مهمترین معیارهای شروع صادرات باشد که پس از آن بازاریابی میدانی می تواند نقش موثری داشته باشد. در تجارت بین المللی، بسته بندی، به ویژه در کالاهای مصرفی، بخشی از کالا و بازاریابی است.

صادرات موفق چیست؟

الگوی مصرف یکی از موضوعات مهم است، میزان مصرف و درآمد سالانه و همچنین شرایط اقتصادی یک کشور در یک صادرات موفق بسیار مهم است. قطعا دانستن اطلاعات جامع تجاری بین المللی که بتواند در مذاکرات تجاری و مکاتباتی، مسائل حقوقی و فنی موثر باشد، ضروری است تا بتوانیم کسب و کار موفقی از جمله صادرات داشته باشیم. با توجه به اینکه کالای ما ممکن است از نظر کیفیت و ارزش در آن کشور مزیت نسبی یا مطلق داشته باشد. بنابراین یکی از مواردی که صادرکنندگان باید به آن توجه کنند ضریب تعرفه واردات کالا در آن کشور است.

انواع معاملات در صادرات موفق

• (اعتبار خریدار): یعنی خریدار امکان خرید نقدی بر اساس سقف اعتبار بین دولتی یا بانک کشور خریدار و فروشنده را ندارد. در بیشتر موارد، تامین مالی مجدد LC وظیفه اوست. فروشنده پول را دریافت می کند و خریدار اصل و سود کالا را تا یک سال به بانک خود می پردازد. تامین مالی مجدد باید بلند مدت باشد.
• (SWIFT): انجمنی که بر تمامی تراکنش های بانکی در جهان نظارت دارد. این جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی در سال 1973 با حمایت 15 کشور و 239 بانک تاسیس شد. بعد از 3 سال ساخت در سال 1976 اجرا شد، در مجامع تجاری بین المللی پیامی که از دستگاه سوئیفت اصلی به مقصد ارسال می شود سوئیفت نام دارد اما اساس سوئیفت یک ماشین است، یک ابزار است.
• (SEPA): یعنی کشورهایی که واحد پول آنها یورو است در صورت تمایل باید از سیستم SEPA استفاده کنند. SEPA مخفف Single Euro Payment Area است، به این معنی که یک سیستم پرداخت واحد یورو در اتحادیه اروپا برای ساده سازی انتقال بانکی در منطقه یورو وجود دارد.
• (IBAN): شماره حساب بین المللی هر فرد IBAN نامیده می شود.

تنظیم پیش فاكتور 

پس از انجام مذاکرات نهایی و اعلام تمامی پارامترها، پیش فاکتور صادر خواهد شد. بر اساس درخواست اولیه خریدار، پیش فاکتور نباید صادر شود. به عبارت دیگر پس از FCO (Final Company Offer) به درخواست خریدار پیش فاکتور صادر می کنند.
(ICPO) یک تاییدیه کتبی غیرقابل برگشت از خریدار به فروشنده است. یعنی خریدار حتما این محصول را خریداری خواهد کرد. درخواست BCI (نامه تأیید بانک) برای صادرات عمده. به معنای تأییدیه کتبی بانک بر اساس توانایی مالی خریدار است که توسط بانک خریدار تنظیم، صادر و مستقیماً برای فروشنده ارسال می شود.

راه های سنتی صادرات را بشناسیم

یکی از اولین سوالاتی که در ذهن صادرکنندگان جدید ایجاد می شود این است که روش های موجود برای صادرات کالا چیست؟ انتخاب روش از این جهت حائز اهمیت است که بر فعالیت ها و رویه های صادرات کالا تأثیر زیادی می گذارد.

روش مستقیم در صادرات كالا

روش مستقیم یکی از روش های اصلی صادرات غیرنفتی است. به این ترتیب کالاهایی را که خودتان یا دیگران تولید کرده اید، نه با واسطه، بلکه مستقیماً صادر خواهید کرد. ضمناً اکثر افراد یا شرکت هایی که به صادرات محصولات خود فکر می کنند، ابتدا فقط به صادرات مستقیم فکر می کنند و با آن آشنایی دارند. در این روش شخص یا شرکت تولید کننده کالا از صفر تا صد مرحله صادرات آن را طی می کند. یعنی پس از تولید محصول، ابتدا باید بازاریابی صادراتی آن را در کشور یا کشورهای مقصد یا به عبارت ساده تر، یافتن مشتری خارجی برای محصول خود آغاز کند. در اینجا ممکن است یک سری فعالیت ها و اقدامات مربوط به تحقیقات بازار در کشور مقصد مورد نیاز باشد. پس از یافتن فرد یا مشتری مورد نظر در کشور مقصد، نوبت به فکر حمل و نقل کالا و انجام تشریفات گمرکی در هر دو کشور است. این نیاز به صرف زمان و هزینه دارد.
در این زمینه توجه به ضمانت نامه های قانونی از جمله انعقاد قرارداد و سایر موارد را فراموش نکنید. مبادلات ارزی و مبادلات بین بانکی از دیگر فعالیت هایی است که صادرکنندگان و واردکنندگان در کشور مقصد با آن مواجه خواهند شد. صادرات کالا مستلزم انجام مراحل دیگری مانند ثبت سفارش، گرفتن کارت بازرگانی و مواردی از این قبیل است که از این طریق مسئولیت آن بر عهده شرکت یا فرد صادرکننده خواهد بود. انتخاب این روش صادرات مزایا و معایبی دارد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.

 مزاياي روش مستقیم در صادرات كالا

هر روشی مزایا و معایبی دارد که باید با توجه به آنها انتخاب کنید. یعنی باید شرایط و امکانات خود را رصد و ارزیابی کنید و بر اساس آن عمل کنید. از مزایای این روش صادراتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• سود بیشتری کسب کنید
هنگامی که شما مستقیماً صادرات انجام می دهید، هیچ شخص یا شرکت دیگری سود و فروش محصولات را با شما تقسیم نمی کند. این باعث افزایش حاشیه سود شما می شود. علاوه بر این، می توانید با بازاریابی صادراتی و تبلیغات مناسب به تدریج فروش و سود خود را افزایش دهید.
• پیوندها و مخاطبین تجاری ایجاد کنید
یکی دیگر از مزایای صادرات مستقیم کالا این است که می توانید به مرور زمان ارتباط برقرار کنید. به این ترتیب پس از مدتی خواهید دید که بسیاری از فعالان صادرات داخلی و خارجی را شناسایی کرده اید و با آنها روابط تجاری دارید.
• آموزش از صفر تا صد صادرات
پس از یک یا چند بار تلاش برای صادرات مستقیم کالا، دیگر نیازی به کمک و حمایت دیگران ندارید. زیرا شما صادرات از صفر تا صد کالا را یاد گرفته اید که به شما در صادرات به کشورهای دیگر کمک می کند. یادگیری صادرات به شما کمک می کند تا بتوانید در سایر زمینه های زنجیره صادرات کار کنید.
• کنترل بیشتر
شکی نیست که در غیاب بازیگر دیگری در فرآیند صادرات کالا، دست شما برای انجام هر کاری که می خواهید باز است. یعنی کنترل بیشتری بر کار و فعالیت خود دارید.
در حالی که در روش غیرمستقیم چنین نیست، شخص حقیقی یا حقوقی دیگری در همه موارد شریک خواهد بود.
• امکان گسترش کار
در روش مستقیم به دلیل کنترل مستقیم فعالیت و همکاری با سایر فعالان، می توانید در آینده فعالیت های صادراتی و اقتصادی خود را بهتر گسترش دهید.
• علائم تجاری
به این ترتیب گروه ها، افراد و شرکت های خارجی مستقیماً با برند و محصولات شما آشنا می شوند. بنابراین، اگر از همان ابتدا بتوانید عملکرد خوبی داشته باشید، می توانید محصولات خود را در کشور مقصد تگ کنید. در حالی که در روش مستقیم اینگونه نیست.

معايب روش مستقیم در صادرات كالا

در بحث صادرات به مزیت های این روش اشاره کردیم. اما روش مستقیم ایراداتی نیز دارد که می تواند شما را با این روش بیشتر آشنا کند. معایب اصلی روش مستقیم برای شما عبارتند از:
• گران تر
قبلاً اشاره کردیم که روش مذکور سود بیشتری به همراه خواهد داشت، اما نباید از هزینه بالاتر آن غافل بود. در این روش شما نیاز به راه اندازی دپارتمان صادرات، جذب نیروی انسانی، هزینه حضور در کشور مقصد و برخی هزینه های دیگر دارید.
• زمان بیشتری را صرف کنید
طبیعتا در این روش زمان بیشتری را به انجام تمامی مراحل صادرات از بازاریابی صادراتی تا تبدیل ارز اختصاص می دهید. این در حالی است که در روش غیرمستقیم تقریباً از انجام بیشتر کارهای صادراتی معاف هستید.
• اخذ مجوزهای قانونی
از دیگر معایب روش مذکور اخذ مجوزهای قانونی مربوط به صادرات است. به عنوان مثال، شما باید برای مجوز کارت بازرگانی اقدام کنید. شما همچنین مجوزهای دیگری دارید
• مشکلات بیشتر
در کل باید بدانید که با روش مستقیم مشکلات بیشتری خواهید داشت. به عبارت دیگر، علاوه بر موارد فوق، ممکن است لازم باشد در زمینه های دیگر نیز اقداماتی انجام دهید.

روش غیرمستقیم در صادرات كالا

تقریباً تمام آنچه در مورد صادرات مستقیم گفتیم برعکس صادرات غیر مستقیم است. یعنی در این روش کار را با یک واسطه انجام خواهید داد. این واسطه‌ها معمولاً می‌توانند شامل شرکت‌های مدیریت صادرات، شرکت‌های بازاریابی بین‌المللی یا حتی تاجران با تجربه و افراد واقعی باشند. در این روش شما با امضای قرارداد تمام یا بخشی از صادرات کالا را به واسطه مورد نیاز تحویل خواهید داد.
شرکت یا واسطه ای که محصول را به شما صادر می کند، بخشی از درآمد حاصل از صادرات را بر عهده خواهد داشت. روش مذکور بیشتر برای شرکت ها و بنگاه هایی مناسب است که حجم محصولات صادراتی آنها زیاد نیست و اختصاص واحد و نیروی انسانی مجزا به این کار به صرفه نیست. حقیقت این است که بسیاری از صادرکنندگان قصد صادرات در مقیاس بزرگ را ندارند بلکه در مقیاس کوچک یا متوسط ​​قصد دارند. بنابراین لازم است این افراد استراتژی دیگری اتخاذ کنند. معمولا بهترین استراتژی برای آنها صادرات از طریق واسطه یا غیرمستقیم است.

 مزایای روش غیرمستقیم در صادرات کالا

در روش غیر مستقیم، مزایایی برای منبع وجود دارد که در روش قبلی وجود نداشت. به همین ترتیب می توان ایرادات را نیز در نظر گرفت. در ادامه به مهمترین این مزایا اشاره خواهیم کرد. ممکن است یک یا چند مورد از این موارد برای شما اعمال شود.
• هزینه کمتر: در این روش نیازی به ایجاد دپارتمان صادرات و تخصیص نیروی انسانی و سایر امکانات به آن نیست. بنابراین هزینه های صادراتی به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
• اجتناب از آزمون و خطا: این روش بهترین راه حل برای برقراری ارتباط با بازارهای بین المللی در ابتدای کار است و هزینه های آزمون و خطای انجام این کار به روش قبلی بسیار بیشتر است.
• استفاده از تخصص دیگران: برخی کارگزاران به مرور زمان تخصص صادرات خود را در اختیار شما قرار داده اند، از این طریق می توانید به ارتقای دانش خود در زمینه صادرات کمک کنید.
• عدم نیاز به مجوزهای قانونی: در این روش نیازی به مجوزهای قانونی مانند گرفتن کارت بازرگانی ندارید. بنابراین در روش غیر مستقیم مشکلات کمتری دارید.

معایب روش غیرمستقیم در صادرات کالا

با وجود تمام مزایایی که روش صادرات غیرمستقیم به همراه دارد، بد نیست با معایب آن نیز آشنا شویم. دانستن معایب آنها به شما کمک می کند تا اطلاعات بهتری برای تصمیم گیری در مورد انتخاب یکی از این روش ها به دست آورید:
• عدم تعامل مستقیم با مشتری: در این روش معمولاً هیچ گونه تعامل مستقیمی با مشتری ندارید و نیازها و خواسته های او را می شناسید. بنابراین نمی توانید صادرات را گسترش دهید.
• عدم کنترل قیمت: تعیین قیمت کالاهای صادراتی و بسیاری موارد دیگر بر عهده دلال است و شما دخالت چندانی در این امر ندارید.
• سود کمتر: همانطور که گفته شد در این روش بخشی از سود صادراتی به واسطه تعلق می گیرد. بنابراین سود حاصل از صادرات کمتر از روش مستقیم خواهد بود. روش های سنتی صادرات و مزایا و معایب هر کدام را ذکر کردیم. ممکن است راه های دیگری برای صادرات وجود داشته باشد یا مزایا و معایب دو روش ذکر شده وجود داشته باشد. اما مهم ترین روش ها و نکاتی را در این زمینه ذکر کرده ایم.

کلام آخر

برای داشتن صادرات غیرنفتی موفق توجه به شرایط کشور و کشورهای همسایه حائز اهمیت است. باید همدلی و هماهنگی بین مدیران و مسئولان شرکت، توان مالی، مزیت کیفیت و قیمت کالاها، شناخت رقبا در بازارهای هدف وجود داشته باشد. آموزش می تواند نقش بسیار زیادی در تجارت و تمام جنبه های زندگی هر فرد داشته باشد.